Mülteci ve Göçmenler İçin Bilgi Notu

Türkiye

• Türkiye Hükümetinin batı sınırlarının açık olduğuna dair resmi bir açıklaması yoktur. Yapılan açıklamalar, ‘Mülteci politikamız aynıdır ama ortada bir durum var, artık mültecileri tutabilecek durumda değiliz’ denilerek sınır kontrollerinin gevşetilmesi ifade edilmektedir. Bu durumun ne kadar süreceğine dair bir açıklama yoktur. Yani, her an bu karardan vazgeçme ihtimali mevcuttur.

• Sınırdan yasal olmayan yollardan yani geçerli pasaport, seyahat belgesi, gerekiyorsa vize olmadan sınır kapısından veya sınır kapısı dışında bir noktadan geçmek veya geçmeye teşebbüs, ihlal olarak kabul edilmektedir ve Yabancılar ve Uluslararası Kanunu’nun 54. Maddesi uyarınca sınır dışı kararına tabidir.

• Yetkililerce Türkiye’nin Avrupa ile sınır hattında kontrollerinin yapılmayacağına dair açıklamalara rağmen, ülkeye yasal olmayan yollarda çıkış veya giriş yapanlar veya buna teşebbüs edenlerin sınır dışı ve idari gözetim kararları dahil bir takım yaptırımlarla karşılaşma ihtimali yüksektir.

• Sınır hattını geçip, tampon bölgeye veya Yunanistan/Bulgaristan topraklarına girdikten sonra fikrinizi değiştirip geri dönmek isterseniz, hakkınızda Türkiye’ye yasal olmayan yollardan giriş nedeniyle Türkiye topraklarına alınmamanız ve hakkınızda sınır dışı dahil idari kararların alınması mümkündür.

• Eğer uluslararası koruma veya geçici koruma kapsamında iseniz, kayıtlı olduğunuz şehirden İl Göç İdaresi Müdürlüğü’nden yazılı yol izni almadan ayrılmanız durumunda statünüzü kaybetme ve hakkınızda sınır dışı kararı alınması riskleri mevcuttur. Bu nedenle, Türkiye’nin sınırları açtığı ve Türkiye’den ayrılmaya izin verdiği gibi bir düşünce yanlıştır.

• Yunanistan girişlere izin vermediği için kara sınır hattında önemli bir birikme olmuştur ve bölgede soğuk, yağmur; açlık; temiz su, tuvalet-duş gibi hizmetlerin olmaması, hijyen sıkıntısı, sağlık hizmetlerinin olmaması nedeniyle büyük sıkıntılar yaşanmaktadır. Bu durumun devam etmesi halinde, salgın hastalıklar dahil önemli sağlık sorunlarının çıkması riski vardır. Özellikle çocuk, hamile, hasta ve yaşlıların bu koşullara karşı direnme gücü zayıf olabilir.

Yunanistan

• Yunanistan Hükümeti sınırdan yasal olmayan geçişlere hiçbir şekilde izin vermeyeceğini açıklamıştır. Avrupa Sınır Ajansı Frontex’in de desteğiyle, Yunanistan ve Bulgaristan sınır hatlarındaki güvenlik tedbirlerini arttırmıştır.

• Yunanistan Hükümeti, Türkiye ile kara sınırından geçenlere, geçmek isteyenlere, tampon bölgede bekleyenlere yönelik gaz, ses ve sis bomlarının ve plastik ve gerçek mermilerin kullanılması şeklinde ateş açmakta, şiddet kullanmaktadır. Şimdiye kadar en az dört kişinin bu şiddet kullanımı nedeniyle hayatını kaybettiği medyaya yansımıştır. Şiddet kullanımı nedeniyle kara sınırından geçmek isteyenler için çok ciddi riskler mevcuttur.

• Kara sınırından Yunanistan’a geçenlerin Yunanistan güvenlik güçleri ve onlarla işbirliği yapanlarca tespit edilip, kapalı yerlerde tutulmaktadırlar. Bu durumda insanların kimlik, pasaport, para, telefon, giysileri dahil tüm kişisel eşyalarının ellerinden alındığı ve bazı durumlarda darp edilerek tekrar Türkiye topraklarına bırakıldıkları iddia edilmektedir.
• Meriç’ten başlayan kara sınırı ve Ege Denizi’ndeki deniz sınırında gerçek mermilerle askeri tatbikat yapacağını duyurmuştur.

• Yunanistan Hükümeti sığınma başvurularını askıya aldığını ve bir ay boyunca yeni sığınma başvurusu alınmayacağını duyurmuştur. Bu sürenin uzatılması ihtimali vardır. Ayrıca sınırların kapalı oluşu, Yunanistan’ a bir şekilde geçiş yapan mültecilerin kıyı Balkan ülkelerine geçişlerine engel oluşturmaktadır.

• Deniz yoluyla düzensiz geçişler de karadakiler gibi yasal değildir ve büyük riskler taşımaktadır. Deniz yoluyla geçişlerde şimdiye kadar çok sayıda insan hayatını kaybetmiştir.

• Deniz yoluyla geçerken kötü hava şartları nedeniyle bulunduğunuz aracın su alması, alabora olması mümkündür. Ayrıca, sınır kontrolü yapan Yunanistan Sahil Güvenlik veya Frontex güçleri sizin girişinizi engellemeye çalışabilir. Bu engelleme sırasında güç kullanıldığı, lastik botların delindiği, botun batma riskiyle karşı karşıya bırakıldığına dair haberler medyaya yansımıştır.

• Adalara varanların kıyılara çıkışı güvenlik güçleri veya sivil unsurlar tarafından engellenebilmektedir.

• Adalara ayak basanların askeri gemilerle Atina’ya götürülüp, menşe ülkelerine sınır dışı edileceği duyurulmuştur.

DAHA KISACA:

Yunanistan kara veya deniz sınırdan geçişlere izin vermemektedir.

Kara ve denizden düzensiz geçişler şiddet kullanılarak engellenmektedir.

Kara sınırından geçenlerin kişisel eşyalarının alındığına, darp edildiklerine dair iddialar vardır.

Kara sınırından geçenler Türkiye’ye zorla geri itilmektedir.

Deniz sınırından geçmek isteyen de durdurulup, geri dönmeye zorlanmaktadır.

Bir şekilde adalara ulaşanların, Atina’ya götürülüp kendi ülkelerine sınır dışı edileceği belirtilmiştir.

Yunanistan bir ay süreyle sığınma başvurusu alınmayacağını duyurmuştur.

Yunanistan, kara sınırından geçişleri durdurmak için hayati tehlike oluşturan gaz, sis, ses bombası ile plastik ve gerçek mermi kullanmaktadır.

Yunanistan kara ve deniz sınır hatlarında gerçek mermilerle askeri tatbikat yapacağını duyurmuştur.