Hayatları Yeniden İnşa Etmek, Evi Yeniden Tanımlamak

Suriye’deki çatışma, on beş yılı aşkın süre devam ederek modern tarihin en büyük ve en uzun süreli yerinden edilme krizlerinden birine yol açmıştır. Milyonlarca Suriyeli, savaşın dehşetinden, ayrım gözetmeyen şiddetten ve sistematik zulümden kaçarken evlerini terk etmek zorunda kalmış, komşu ülkelere ve daha uzak bölgelere sığınmıştır.

Esad rejimi Aralık 2024’te çökmüş olmasına rağmen Suriye’deki durum son derece kırılgan olmaya devam etmektedir. Farklı grupların güç mücadelesi ve mezhepsel gerilimler nedeniyle yerel çatışmalar halen sürmektedir. Keyfi gözaltılar, işkence ve yargısız infazlar gibi yaygın insan hakları ihlalleri konusundaki endişeler halen büyük önem taşımaktadır. Ülkenin ekonomik altyapısı çökmüş durumdadır; yaygın işsizlik, kontrol edilemeyen enflasyon ve temel hizmetlerin çöküşü, geri dönecekler için büyük bir engel oluşturmaktadır. Ayrıca, konutların, okulların ve hastanelerin yıkılması, birçok bölgeyi yaşanmaz hale getirmiş ve olası geri dönüşler için korkutucu bir tablo yaratmıştır.

Bu rapor, Türkiye’de yaşayan Suriyeli mültecilerle gerçekleştirilen yarı yapılandırılmış odak grup görüşmelerinden elde edilen bulgulara dayanmaktadır ve Suriye’ye dönüş konusundaki farklı konu başlıklarına değinmeyi amaçlamaktadır. Raporun dayanak aldığı odak grup toplantıları, 2024 Aralık ve 2025 Ocak aylarında, Esad rejiminin düşüşünün ardından yapılmıştır. Bu rapor, Suriyeli mültecilerin evlerine dönme olasılığını düşündüklerinde karşılaştıkları umutlar, korkular ve çok boyutlu zorluklara dair derin bir anlayış sunmaktadır.